تأثیر تصوف بر آیین های عزاداری محرم در ایران

thesis
abstract

سوال اصلی رساله این است که آیا صوفیه اعم از قلندریه و اهل فتوت در برپایی آیین های عزاداری نقش داشته اند؟ در صورت اثبات این موضوع میزان تأثیر گذاری آنها بر آیین های عزاداری محرم به چه اندازه بوده و از میان آیین ها و عناصر عزاداری محرم کدام یک به طور مشخص اصلی صوفیانه دارد؟ فرضیه مطرح شده این است که صوفیه در بسیاری از آیین های عزاداری تأثیر اساسی و تعیین کننده داشته و منشأ بسیاری از آیین های عزاداری اند. بر این اساس بسیاری از آیین ها و عناصر عزاداری یا به کلی صوفیانه است و یا اینکه صوفیان واسط? انتقال آن از فرهنگ ایرانی و شرقی به فرهنگ شیعی و اسلامی بوده اند. در این رساله ابتدا ضمن معرفی موضوع، دسته بندی و مرور منابع به سابق? عزاداری در سنّت اسلامی و ایرانی پرداخته شده است. سپس اهل فتوت اعم از فتوت صوفیانه و عیاری ونیز نسبت آنان با تصوف مورد بحث قرار گرفته است. نیز در فصلی مجزا به گرایش های شیعی و آیینی فتوت نام? سلطانی که از لحاظ محتوا و صورت، تحوّلی در شیو? فتوت نامه نویسی به حساب می آید، پرداخته شده است. دربار? قلندران و قلندر نامه ها نیز چنین بررسی هایی صورت گرفته و به ویژه در قلندرنامه های دوران صفوی، اقدامات آیینی آنان در برپایی عزاداری محرم نشان داده شده است. پس از آن در فصولی مختلف آیین های عزاداری محرم که گروه های صوفی در آن مدخلیت و نقش داشته اند، مورد دقت قرار گرفته است. به این ترتیب که در ابتدا آیین مورد بحث به عنوان یکی از آیین های محرم معرفی شده و جایگاه تاریخی آن در ارتباط با گروه های صوفی مورد بحث قرار گرفته و سرانجام صبغه و سابق? صوفیان? آن در عزاداری های محرم نشان داده شده است. این فصول عبارتند از سقّایی، جریده برداری، سنگ زنی، توغ برداری، نخل گردانی، خود آزاری آیینی و قمه زنی، نزاع حیدری و نعمتی. هچنین در فصولی مجزا به نقش صوفیه در قصه خوانی و نقالی، روضه خوانی و همچنین تعزیه خوانی پرداخته شده است. تأثیر دولت صفویه بر آیین های محرم و همچنین بررسی دو عنصر مهم «تکیه» و« بابا» که در آیین های عزاداری اهمیت دارند و در اصل عنصری صوفیانه هستند از دیگر موضوعات مورد بحث در این رساله است. در نهایت نیز با مرور محتوای رساله بر فرضی? اصلی - تأثیر اساسی صوفیه در آیین های محرم - تأکید شده است. کلید واژه صوفیه، اهل فتوت، قلندران، آیین های محرم، تشیع، ایران

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

هندوان و آیین های محرم در دکن

آیین های مرتبط با محرم یکی از با شکو هترین آیین های شیعی در دکن است. سلاطین مسلمان دکن باآگاهی از این واقعیت که اکثریت جامعه دکن را هندوان تشکیل میداده اند، برای ایجاد همزیستی میانمسلمانان و هندوان و نیز فراهم آوردن زمینه های گسترش تشیع، هندوان را به مشارکت در آیین هایمحرم تشویق می کردند. مشارکت هندوان در آیین های محرم موجب شد که به تدریج این آیین ها تحتتأثیر آداب و رسوم محلی، شکلی هندی و بومی ...

full text

بررسی تأثیر اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی بر درونمایه و صورت‌‌بندی عزاداری محرم: بررسی موردی محرم سال 1342

تأثیرات اندیشه­‌ی سیاسی مبارزه­‌ای امام خمینی بر مراسم عزاداری محرم کمتر با توجه به خودِ مفهوم عزاداری مورد بررسی قرار گرفته است و بیشتر با نگرشی سیاسی تحلیل شده است. در پژوهش حاضر، ضمن تبیین اندیشه­‌ی سیاسی امام خمینی در شروع حرکت مبارزه­‌ای خود (خرداد ۴۲)، نوع تأثیر این اندیشه در درونمایه و صورت­‌بندی گونه­‌های مختلف عزاداری در محرم سال ۴۲ مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از گون...

full text

هندوان و آیین های محرم در دکن

آیین های مرتبط با محرم یکی از با شکو هترین آیین های شیعی در دکن است. سلاطین مسلمان دکن باآگاهی از این واقعیت که اکثریت جامعه دکن را هندوان تشکیل میداده اند، برای ایجاد همزیستی میانمسلمانان و هندوان و نیز فراهم آوردن زمینه های گسترش تشیع، هندوان را به مشارکت در آیین هایمحرم تشویق می کردند. مشارکت هندوان در آیین های محرم موجب شد که به تدریج این آیین ها تحتتأثیر آداب و رسوم محلی، شکلی هندی و بومی ...

full text

عزاداری محرم در عهد صفوی؛ یک بررسی آسیب شناختی

آیین عزاداری ماه محرم یکی از مهمترین آیین های مهم مذهبی ـ ملی دوره صفویان است. رسمیت یافتن مذهب تشیع اثنی عشری، شدت گرفتن تمایلات ملی ایرانیان در برابر همسایة قدرتمند عثمانی و بالا رفتن نقش جهانی ایران‎زمین زمینه ساز گذار از سنتهای کهن عزاداری محرم به سنتهایی نو در عصر صفوی شد. این تحول به نوبۀ خود آسیبهایی را در قالب و ساختار، محتوا، وجه احساسی، وجه اجتماعی و وجه روحی و روانی عزاداری محرم به د...

full text

بررسی تاثیر عزاداری ماه محرم بر کاهش اضطراب دانشجویان دانشگاه پیام نور سنقر

هدف: با توجه به جمعیت بسیار زیاد جوانان دانشجو و تأثیر اضطراب بر عملکرد تحصیلی، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عزاداری دهۀ محرم بر کاهش اضطراب دانشجویان پرداخته است. روش: پژوهش حاضر نیمه‌تجربی و طرح پژوهش پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعۀ پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل دانشگاه پیام نور شهرستان سنقر در سال تحصیلی 91–1390 بودند. کلیۀ دانشجویان به پرسشنامۀ اضطراب بک ...

full text

بررسی آیین عزاداری در شاهنامه به مثابة رمزگان نشانه‌شناختی

شاهنامة حکیم فردوسی از جمله متون ادبیات فارسی به شمار می‌رود که با توجه به زیرساخت‌های اسطوره‌ای و اعمال نمادین بسیاری که در آن روایت شده‌است، بر اساس علم نظام‌های نشانه‌شناختی قابلیت بررسی دارد؛ زیرا در بسیاری از قسمت‌های این متن، با حوادثی روبه‌رو هستیم که در قالب یک نظام نشانه‌ای جلوه‌گر شده‌اند. از مواردی که از این منظر قابلیت بررسی دارند، آیین‌هایی است که شرح آن‌ها در شاهنامه ذکر شده‌است. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023